Υγρότοποι της Κύπρου

Οι Λίμνες Αμμοχώστου, βρίσκονται βορειοδυτικά της πόλης της Αμμοχώστου. Το πολύγωνο όπως χαρτογραφήθηκε στα πλαίσια του Έργου περιλαμβάνει την λίμνη γλυκού νερού Αμμοχώστου και το εμπλουτιστικό φράγμα του Αγίου Λουκά (λίμνη Αγ. Λουκά), λόγω της στενής υδρολογικής τους σχέσης. Οι λίμνες εμπίπτουν σε ένα μεγαλύτερο υγροτοπικό σύστημα που ευρέως καλείται «Υγρότοποι Αμμοχώστου» και περιλαμβάνει επίσης τις εκβολές των ποταμών Πεδιαίου και Γιαλιά και ένα Υδατοφράκτη (FAM022). Ο υγρότοπος χωρίζεται από τον υπεραστικό δρόμο Λευκωσίας- Αμμοχώστου. Η λίμνη Αμμοχώστου τροφοδοτείται από κατακρημνίσματα και πηγή. Η λίμνη του Αγίου Λουκά, με βάση στοιχεία του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) (1), είναι μικρό φράγμα, δυναμικότητας 455000m3, που κατασκευάστηκε το 1955 για σκοπούς εμπλουτισμού. Σήμερα, η κύρια πηγή τροφοδότησης της λίμνης με νερό, είναι η άντληση από τη γειτονική λίμνη Αμμοχώστου. Η άντληση νερού από τη λίμνη Αμμοχώστου, γίνεται μεταξύ άλλων, γιατί παρατηρήθηκε πολύ αυξημένος ρυθμός εξάτμισης, λόγω της μεγαλύτερης ελεύθερης επιφάνειας της λίμνης και μικρού βάθους, σε σχέση με τη λίμνη Αγ. Λουκά. Στο παρελθόν νεραύλακα ένωναν τον Υδατοφράκτη Αχερίτου (FAM032) με τη λίμνη Αγ. Λουκά (2). Κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, αριθμός ευκαλύπτων, φυτεύτηκαν στη λίμνη για να την αποστραγγίσουν. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά σε επιστολή του 1570 (3) για τη λίμνη Αμμοχώστου ‘‘…Κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μηνός Απριλίου είχαν υπερχειλίσει, λόγω των καταρρακτωδών βροχών, τα έλη της λίμνης Κωνσταντίας που ταλάνιζαν συχνά τους κατοίκους της Αμμοχώστου και των γύρω χωριών. Οι αναθυμιάσεις των ελών προκαλούσαν ελονοσία στα στρατιωτικά σώματα, που υπηρετούσαν στην Αμμόχωστο.’’ Ο υγρότοπος εμπίπτει σε προτεινόμενη περιοχή για ένταξη στο Δίκτυο Natura 2000, μετά τη λύση του κυπριακού προβλήματος και έχει ήδη δημοσιευτεί διαχειριστικό σχέδιο (2). Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες περιοχές για βιοποικιλότητα στο νησί, λόγω της παρουσίας οικοτόπων και ειδών ευρωπαϊκής και εθνικής σημασίας, επίσης λόγω του μεγάλου αριθμού μεταναστευτικών παρυδάτιων πτηνών και σημαντικών ειδών ψαριών (2). Είναι πολύ καλή περιοχή για πτηνοπαρατήρηση. Παρά την μεγάλη οικολογική του αξία, αριθμός πιέσεων ασκούνται στον υγρότοπο. Τέτοιες είναι η επέκταση της δόμησης, η απόρριψη σκυβάλων, καθώς επίσης, γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα περιμετρικά του υγρότοπου και τον επιφορτίζουν με απόβλητα και εκπλύσεις λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων (2) Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 5/2014. Απογραφείς: Α. Παπαθεοδούλου, Λ. Σεργίδης, T. Emirzate. (1) Χριστοφίδης Ν., Κύρου Κ., Πιστή Ε., Ιωάννου Α., Αυγουστή Μ., Χατζηγιάννη Ν. (2009). Φράγματα της Κύπρου. Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, Υπουργείο Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος. (2) Seffer J., Fuller W. J., Tuncok I. K., Sefferova Stanova V., Ozden O., Eroglu G. (2011) Management Plan for Famagusta Wetlands SEOA. Nicosia. (3) http://www.parathyro.com/?p=22040 (πρόσβαση 09/15) Βιβλιογραφική Παραπομπή στο Υγροτόπιο Κύπρου: Παπαθεοδούλου Α., Σεργίδης Λ., Μιχαήλ Κ., Emirzade Τ., Βίκτωρα Μ., Αναστάση Α. 2015 – (συνεχής ενημέρωση): Υγροτόπιο Κύπρου- Απογραφή των Κυπριακών Υγροτόπων. Δημοσιεύεται στο http://www.cypruswetlands.org, πρόσβαση [ημερομηνία].