Ο υδατοφράκτης Τριμίκλινης LIM026 βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων της κοινότητας Μονιάτη, σε απόσταση 1.91km βόρεια από το κέντρο της Τριμίκλινης που είναι ο πλησιέστερος οικισμός.
Κατασκευάστηκε το 1958, στη κοίτη του ποταμού Κούρη. Έχει χωρητικότητα 340,000 m3 και αποστραγγίζει λεκάνη 51,50 km2 για να εξυπηρετεί τις αρδευτικές ανάγκες περιοχής έκτασης 87 εκταρίων (1). Με βάση την κατηγοριοποίηση του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) ανήκει στα «μεγάλα φράγματα» και στον κατάλογο της Διεθνούς Επιτροπής Μεγάλων Φραγμάτων (1). Περισσότερες σχετικές πληροφορίες -για τα κριτήρια κατηγοριοποίησης- βρίσκονται στην «Αρχειοθήκη» του Υγροτοπίου και στην ιστοσελίδα του ΤΑΥ. Τροφοδοτείται από τη λεκάνη απορροής και η παρουσία του νερού είναι μόνιμη. Την ημέρα της επιτόπιας επίσκεψης ο υδατοφράκτης υπερχείλιζε. Το νερό αυτό καταλήγει στον Υδατοφράκτη του Κούρη (LIM034). Κατάντη του υπερχειλιστή υπάρχει το «διπλογέφυρο». Που στην ουσία είναι δύο γεφύρια κτισμένα το ένα πάνω στο άλλο. Το πρώτο που είναι και παλαιότερο (1901) εξυπηρετούσε την διέλευση κάρων ενώ το δεύτερο (1917) που κτίστηκε πάνω από το πρώτο ήταν πιο πλατύ για τη διέλευση αυτοκινήτων.
Ο Υδατοφράκτης Τριμίκλινης, δέχεται απορροές από τους σωρούς των μεταλλευτικών αποβλήτων του μεταλλείο Χρυσοτίλου Αμιάντου. Το μεταλλείο λειτούργησε μεταξύ 1904 και 1992 με ετήσια παραγωγή 5 εκ.τόννων. Συνολικά έχει υπολογισθεί ότι εξορύχθηκαν 1.000.000 τόνοι μεταλλεύματος. Η μακρά εκμετάλλευση του αμιάντου είχε σαν αποτέλεσμα στις τεράστιες συσσωρεύσεις μεταλλευτικών αποβλήτων. Αυτές οι περιοχές συσσωρεύσεως απορριμμάτων στραγγίζονται σε ένα βαθύ ρεύμα που ρέει πρώτα στο φράγμα Πάνω Πλατρών (LIM001), στο φράγμα της Τριμίκλινης και τέλος στο φράγμα του Κούρη (LIM034) (2). Το μεταλλείο βρίσκεται σε φάση αποκατάστασης. Το πρόγραμμα αποκατάστασης άρχισε το 1996 και περιλαμβάνει τη σταθεροποίηση των σωρών, καθώς και την αποκατάσταση της φυτοκάλυψης και της αναδάσωσης. Προτεραιότητα δόθηκε στους σωρούς των αποβλήτων που θα μπορούσαν, υπό ορισμένες συνθήκες, να προκαλέσουν κινδύνους στις ιδιοκτησίες που βρίσκονται κάτω από το μεταλλείο. Πιο πρόσφατο είναι το έργο «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας στις εργασίες Αποκατάστασης και στη Διαχείριση του Μεταλλείου Αμιάντου, στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους» (http://www.amiandos.eu, πρόσβαση 08/15). Λόγω των έργων αποκατάστασης θεωρείται ότι ο κίνδυνος επιβάρυνσης του εδάφους και των υδάτων έχει ελαχιστοποιηθεί, αν και υπάρχει ένα ερωτηματικό ως προς τις επιπτώσεις που έχουν προκληθεί λόγω της επί 90 έτη λειτουργίας του μεταλλείου. Είναι συνεπώς πιθανή η παρουσία στην περιοχή, λόγω της προϋφιστάμενης λειτουργίας του μεταλλείου, ινών αμιάντου Co, Cr και Ni (2).
Η βιολογική του αξία είναι μικρή. Η βλάστηση που απαντάται στον υγρότοπο περιλαμβάνει δεντρώδη/ θαμνώδη είδη όπως Nerium oleander, Alnus orientalis, Pinus brutia, Tamarix sp.και καλαμιώνες με Arundo donax, Saccharum sp., Typha sp. Στη πανίδα καταγράφηκαν πέντε είδη πτηνών το Fulica atra, Erithacus rubecula, Fringilla coelebs, Parus ater cypriotes και Turdus philomelos.
Πλευρικά του υδατοφράκτη υπάρχουν σπίτια και ένα βενζινάδικο. Επίσης υπάρχουν κοντά περιπατητικά μονοπάτια. Η πρόσβαση στη περιοχή είναι πολύ εύκολη. Εντός του υγροτόπου γίνεται ερασιτεχνική αλιεία και δραστηριότητες αναψυχής με κανό και βάρκες. Μέσα στο νερό παρατηρήθηκαν αρκετά σκουπίδια.
Υπάρχουν αναφορές ότι μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στη περιοχή του Σαϊττά το 2007, μεγάλος όγκος λάσπης μεταφέρθηκε στον Υδατοφράκτη (προσωπική επικοινωνία). Ο Υδατοφράκτης εμπίπτει στη Κοντινή Ζώνη Προστασίας Φραγμάτων Πόσιμου Νερού, του Υδατοφράκτη Κούρη (LIM034) (3).
Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 18/12/2014
Απογραφείς: Α. Αναστάση, Α. Παπαθεοδούλου, Λ. Σεργίδης
(1) Χριστοφίδης Ν., Κύρου Κ., Πιστή Ε., Ιωάννου Α., Αυγουστή Μ., Χατζηγιάννη Ν. (2009). Φράγματα της Κύπρου. Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, Υπουργείο Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.
(2) Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (2011). Εφαρμογή των Άρθρων 11, 13 και 15 της Οδηγίας Πλαίσιο Περί Υδάτων (2000/60/ΕΚ) στην Κύπρο. Παράρτημα ΙΙ- Αναλυτικό Πρόγραμμα Μέτρων.
(3) Δεδομένα Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (Πρόσβαση 07/2015).
Βιβλιογραφική Παραπομπή στο Υγροτόπιο Κύπρου:
Παπαθεοδούλου Α., Σεργίδης Λ., Μιχαήλ Κ., Emirzade Τ., Βίκτωρα Μ., Αναστάση Α. 2015 – (συνεχής ενημέρωση): Υγροτόπιο Κύπρου- Απογραφή των Κυπριακών Υγροτόπων. Δημοσιεύεται στο http://www.cypruswetlands.org, πρόσβαση [ημερομηνία].
.JPG)