Ο όρος Ποτάμιο Εμπλουτιστικό Φράγμα Ανάσχεσης (ΠΕΦΑ) περιγράφει μικρά φράγματα (δήμματα) που κατασκευάστηκαν σε ποτάμια για περιοδική κατακράτηση των ρεόντων υδάτων, για σκοπούς εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων και/ή μείωση πλημμυρικών φαινομένων. Συχνά κατασκευάζονται με τη χρήση συρματοκιβωτίων με πέτρες (gabion) κάθετα στη ροή του ποταμού.
Το ΠΕΦΑ Μιας Μηλιάς NIC003 βρίσκεται στη κοίτη του ποταμού Πεδιαίου εντός των διοικητικών ορίων της κοινότητας Μια Μηλιά, σε απόσταση 3.03 km του κέντρου της κοινότητας Κουτσοβέντη που είναι και ο πλησιέστερος οικισμός, σε περιοχή που δεν ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για ΠΕΦΑ που υπερχειλίζει και τροφοδοτεί λίμνη ενεργού λατομείου, στην οποία συ, λλέγεται νερό και από κατακρημνίσματα με αποστράγγιση των πρανών. Τα δύο θεωρήθηκαν ως ένας υγρότοπος και οριοθετήθηκαν σε ένα πολύγωνο, λόγω της στενής υδρολογικής τους αλληλεπίδρασης Δεν βρέθηκε βιβλιογραφία για την χρονολογία κατασκευής του ΠΕΦΑ. Η λίμνη υπάρχει τα τελευταία επτά χρόνια. Κύρια πηγή νερού είναι η βροχόπτωση και η ροή του ποταμού. Η παρουσία του νερού στο ΠΕΦΑ είναι μόνιμη.
Η βλάστηση του υγροτόπου περιλαμβάνει θαμνώδη και δενδρώδη είδη όπως το Tamarix sp., καλαμιώνες από Phragmites australis και τα ξενικα είδη Acacia sp., Eucalyptus sp. Αξίζει να σημειωθεί η καταγραφή εκπροσώπων από τα λίγα υφυδατικά αγγειόσπερμα φυτά του νησιού, των Potamogeton perfoliatus και Najas marina subsp. armata. Τα φυτά αυτά περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου ως κινδυνεύων και εύτρωτο αντίστοιχα (1). Επίσης καταγράφηκε και το Potamogeton pectinatus.
Η πανίδα που καταγράφηκε στον υγρότοπο αποτελείτο από ένα είδος αμφιβίου τον Pelophylax bedriagae, από ερπετά ο είδος Macrovipera lebetina, και από πτηνά τα είδη Vanellus spinosus, Merops apiaster, Fulica atra, Corvus monedula και Tachybaptus ruficollis. Η Πελλοκατερίνα (Vanellus spinosus) ανήκει στο Παράρτημα Ι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Πουλιά (2009/147/ΕΕ). Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Προστασία της Φύσης (IUCN) το είδος αυτό θεωρείται τρωτό (Vulnerable) σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η βιολογική αξία του υγροτόπου χαρακτηρίζεται ως μεγάλη λόγω της μεγάλης βιοποικιλότητας που υποστηρίζεται από τη μόνιμη παρουσία νερού. Το γεγονός ότι η σημαντική βιοποικιλότητα συντηρείται σε υγρότοπο που ο κύριος όγκος νερού του βρίσκεται σε λίμνη ενεργού λατομείου, αποτελεί απειλή, λόγω της πολύ δυναμικής φύσης των λατομείων και της αποστράγγισης των λιμνών τους ανάλογα της περιοχής ύπαρξης λατομικού υλικού. Ενδεικτικά, έξι μήνες μετά την επιτόπια επίσκεψη διανοίχτηκε δεύτερη λίμνη πλευρικά της πρώτης. Για την αποτελεσματική προστασία των ειδών, θα πρέπει να γίνει διαχείριση της στάθμης του νερού και αποτροπή πιθανής αποξήρανσης.
Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 11/06/2014
Απογραφείς: Α. Παπαθεοδούλου, Λ. Σεργίδης, Τ. Emirzade
(1) Tσιντίδης Τ., Xριστοδούλου Σ. Χ, Δεληπέτρου Π., Γεωργίου Κ. (2007). Το κόκκινο βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου. Φιλοδασικός Σύνδεσμος Κύπρου. Λευκωσία.
Βιβλιογραφική Παραπομπή στο Υγροτόπιο Κύπρου:
Παπαθεοδούλου Α., Σεργίδης Λ., Μιχαήλ Κ., Emirzade Τ., Βίκτωρα Μ., Αναστάση Α. 2015 – (συνεχής ενημέρωση): Υγροτόπιο Κύπρου- Απογραφή των Κυπριακών Υγροτόπων. Δημοσιεύεται στο http://www.cypruswetlands.org, πρόσβαση [ημερομηνία].
